Przewlekłe zapalenie trzustki-objawy

Przewlekłe zapalenie trzustki to stan zapalny, który prowadzi do nieodwracalnych zmian w przewodach trzustkowych, a także do zwłóknienia miąższu. Stan chorobowy może utrzymywać się nawet kilka lat, a nieleczone zapalenie może z czasem powodować martwicę tkanek i w konsekwencji śmierć chorego. Dlatego nie wolno lekceważyć żadnych oznak chorej trzustki, ale należy udać się do lekarza. Jakie są objawy i jak przebiega leczenie tej choroby?

Przewlekłe zapalenie trzustki – przyczyny

W większości przypadków do przewlekłego zapalenia trzustki prowadzi nadużywanie alkoholu. Częste picie powoduje skurcz brodawki Vatera, co utrudnia przepływ soków trzustkowych do dwunastnicy. Używka powoduje również niedrożność przewodów trzustkowych, co prowadzi do wzrostu ciśnienia i zaburza pracę tego narządu. Taki stan jest główną przyczyną przewlekłego zapalenia trzustki, które z czasem staje się zagrożeniem dla życia. Nieleczony stan zapalny może też objąć inne narządy.

Jednak alkohol nie jest jedyną przyczyną powstawania zapalenia trzustki. Przyczyn tej choroby może być wiele, ale do najczęściej występujących należą:

• palenie papierosów
• zażywanie niektórych leków
• hiperkalcemia , czyli podwyższone stężenie wapnia we krwi
• przewlekła choroba nerek
• podwyższony poziom trójglicerydów we krwi
• czynniki genetyczne – ryzyko zachorowania jest większe u osób, których rodzice cierpieli na przewlekłe zapalenie trzustki
• autoimmunologiczne – stan zapalny trzustki może towarzyszyć innym chorobom
• nawracające ostre zapalenie trzustki
• zaporowe, które powstają wskutek zmian związanych z utrudnieniem przepływu soku trzustkowego w wyniku wad rozwojowych, torbieli, zabiegów chirurgicznych lub urazów mechanicznych

Przewlekłe zapalenie trzustki – objawy

Nie wolno lekceważyć nawet najmniejszych symptomów przewlekłego zapalenie trzustki, ale jak najprędzej należy udać się do lekarza. Im prędzej rozpoczęte leczenie, tym mniejsze uszkodzenia tego narządu. Do najczęściej występujących objawów należą:

• Ból w środkowej lub górnej okolicy brzucha, który może promieniować do pleców. Zazwyczaj pojawia się po spożyciu ciężkostrawnego, ostrego posiłku lub po wypiciu alkoholu i może utrzymywać się nawet do kilku dni. Często chory utożsamia dolegliwości bólowe z zatruciem pokarmowym.
• Wzdęty brzuch, zazwyczaj pojawia się wraz z postępem choroby wskutek zatrzymania gazów i utrudnień w oddawaniu stolca.
• Częste biegunki, które są spowodowane niewłaściwym trawieniem pokarmów wskutek niedostatecznej ilości enzymów trzustkowych.
• Podwyższony poziom glukozy we krwi, który prowadzi do cukrzycy.
• Przewlekłe swędzenie skóry na całym ciele.

Przewlekłe zapalenie trzustki – badania i diagnoza

Lekarz na ogół podejmuje dalsze badania na podstawie skojarzenia objawów z wywiadem. Następnie przeprowadzane są badania laboratoryjne, jednak często przewlekłe zapalenie trzustki jest trudne do wykrycia ponieważ wyniki testów mogą być w normie. Najczęściej przeprowadzane jest oznaczenie amylazy, czyli enzymu trawiennego w surowicy krwi i moczu. Jego podwyższony poziom może wskazywać na stan zapalny trzustki.

Następnie przeprowadzany jest pomiar stężenia elastazy w kale. W celu dokładniejszej oceny stanu trzustki przeprowadza się badania obrazowe, dzięki którym możliwe jest wykrycie chorobowych zmian w tym narządzie. Ultrasonografia jamy brzusznej i tomografia komputerowa (TK) – pozwalają zaobserwować zmiany w miąższu, tkankach, a także na uwidocznienie złogów, torbieli lub zwapnień powstałych w trzustce.

W przypadku pacjentów, u których zaplanowana jest operacja bardzo często przeprowadzana jest wsteczna endoskopowa cholangiografia  (ECPW). Badanie jest inwazyjną metodą wykonywaną z użyciem środka kontrastowego w przewodzie trzustki w celu uzyskania dokładnego obrazu.

Przewlekłe zapalenie trzustki – leczenie

W przypadku autoimmunologicznego zapalenia trzustki stosowane jest leczenie przyczynowe, które polega na stosowaniu Kortykosteroidów, czyli leków, które działają m.in. przeciwzapalnie. To prowadzi do zanikania objawów i normalizacji wyników badań.

Natomiast u pozostałych pacjentów najczęściej podawane są leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, a także suplementy z witaminami A, D3, E, K i C. Bardzo ważna w przewlekłym zapaleniu trzustki jest również dieta, z której powinny zostać wykluczone wszelkie potrawy ciężkostrawne, alkohol i papierosy. U pacjentów z  zewnątrzwydzielniczą niewydolnością, stosowane są substytuty enzymów trzustkowych.

Przewlekłe zapalenie trzustki – profilaktyka

Chorobie tej można zapobiegać podobnie jak ostremu zapaleniu trzustki stosując podstawowe zasady:

• Ograniczając alkohol do minimum, choć do końca nie wiadomo jaka dawka jest bezpieczna. Tzw. “ciężkie alkohole”, czyli sztucznie barwione najlepiej jest całkowicie wykluczyć.
• Należy rzucić palenie papierosów lub przynajmniej ograniczyć ich ilość.
• W diecie powinno znajdować się jak najmniej ciężkostrawnych i ostrych potraw, które obciążają trzustkę.

To podstawowe zasady, dzięki którym można zmniejszyć ryzyko zachorowania na przewlekłe zapalenie trzustki. Ważne, aby jak najszybciej udać się do lekarza, jeżeli pojawią się choćby najmniejsze symptomy choroby tego narządu.

Treści zawarte w serwisie informatorzdrowia.pl mają charakter wyłącznie informacyjny. Oznacza to, że nie zastępują kontaktu użytkownika serwisu z lekarzem, do którego powinien się zgłosić w przypadku wystąpienia objawów choroby. Administrator serwisu nie ponosi konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji z zakresu wiedzy specjalistycznej zawartych  w serwisie informatorzdrowia.pl.