Hemoroidy (żylaki odbytu)-objawy i leczenie

Hemoroidy są również nazywane guzkami krwawniczymi lub żylakami odbytu. Umiejscowione są w kanale odbytu, a ich zadaniem jest kontrola przy oddawaniu stolca. Składają się z połączeń tętniczo – żylnych i tkanki łącznej. Problem zaczyna się wtedy, gdy dochodzi do stanu zapalnego, czyli powszechnej choroby zwanej potocznie hemoroidami. Jakie są przyczyny, objawy i jak leczyć hemoroidy?

Hemoroidy – przyczyny

Przyczyn powstawania hemoroidów jest wiele, jednak do najczęściej występujących należą:

Siedząca praca – często  osoby, które wiele godzin spędzają siedząc przy biurku mają problem z hemoroidami. Jest to związane z długotrwałym uciskiem na odbyt i utrudnionym przepływem krwi. W wyniku tego powstają obrzęki guzków krwawniczych, które z czasem powodują stan zapalny.

Siedzący (leniwy) tryb życia – to kolejny problem wielu osób cierpiących na tę przypadłość. Aktywność ruchowa poprawia krążenie, w tym także mikrokrążenie, dzięki czemu przepływ krwi w guzkach krwawniczych odbywa się w prawidłowy sposób. Na ogół osoby prowadzące siedzący tryb życia bardzo dużo czasu spędzają w pozycji siedzącej tak, jak pracownicy biurowi, co utrudnia krążenie i sprzyja powstawaniu hemoroidów.

Niewłaściwa dieta – obecnie produkty spożywcze zawierają coraz więcej sztucznych dodatków, a bardzo mało błonnika, który sprzyja prawidłowej pracy jelit. Dlatego należy zadbać o swoje menu, w którym powinny znaleźć się: kasze, produkty pełnoziarniste, warzywa i owoce. Błonnik usuwa również toksyny z organizmu, więc jest to kolejny powód, dla którego powinien znaleźć się w zdrowej diecie.

Ciąża – wiele kobiet podczas ciąży cierpi na hemoroidy, co jest to związane z rozwojem dziecka, które rosnąc tworzy ucisk. Przez to wzrasta ciśnienie w jamie brzusznej, a także pojawiają się zmiany hormonalne. To prowadzi do powstawania obrzęków i stanu zapalnego guzków krwawniczych. W większości przypadków po urodzeniu dziecka stan zapalny zanika. Jeżeli natomiast tak się nie stanie, to należy udać się do lekarza.

Genetyka – często przypadłość dotyka chorych, u których w rodzinie również są osoby cierpiące na hemoroidy.

Alkohol – to kolejny powód powstawania tej przypadłości, a także zbyt mała ilość płynów wypijanych w ciągu doby.

Hemoroidy również pojawiają się u osób starszych i z chorobami układu krążenia, a także po przebytych operacjach odbytu.

Hemoroidy – objawy

Objawy problemu z hemoroidami zależą od stopnia zaawansowania choroby, a także od ich rodzaju. Te dzielimy na dwie grupy: wewnętrzne i zewnętrze.

Hemoroidy wewnętrzne

Znajdują się powyżej linii grzebieniastej, która przebiega ok. 2-3 cm powyżej odbytu. O stanie chorobowym zazwyczaj świadczą:

• jasne plamki krwi widoczne na stolcu lub na papierze toaletowym
• gęsta wydzielina sącząca się z odbytu
• zmiany w okolicy odbytu
• świąt i pieczenie odbytu
• poczucie niepełnego wypróżnienia
• częste zatwardzenia
• w zaawansowanym stadium pojawia się ból i nietrzymanie stolca
• w niektórych przypadkach hemoroidy mogą wystawać na zewnątrz odbytu, co powoduje ich podrażnienie

Hemoroidy wewnętrzne zostały podzielone na 4 stopnie zaawansowania przypadłości:

I stopnień – hemoroidy są tylko uwydatnionymi guzkami, ale pozostają na swoim miejscu w kanale odbytu i są widoczne jedynie podczas badania metodą wziernikową, tzw. anoskopia.

II stopień – guzki uwidaczniają się podczas parcia przy oddawaniu stolca, jednak po ustaniu parcia powracają na swoje miejsce.

III stopień – guzki krwawnicze wychodzą na zewnątrz podczas parcia, a także przy dużym wysiłku fizycznym i nie powracają na swoje miejsce w odbycie. Mogą jednak być odprowadzone ręcznie.

IV stopień – guzki wychodzą na zewnątrz na stałe podczas parcia lub dużego wysiłku fizycznego. Ich odprowadzenie ręczne nie jest możliwe.

Hemoroidy zewnętrzne

To te, które znajdują się poniżej linii grzebieniastej, a ich oznaki to:

• nabrzmiałe guzy w okolicy odbytu
• w zaawansowanym stadium pojawia się ból, który jest wynikiem zakrzepu w hemoroidach
• czasami może pojawiać się również krwawienie
• na ogół chory odczuwa świąd i pieczenie odbytu

To najczęściej występujące objawy hemoroidów, których nie wolno lekceważyć, ale koniecznie należy udać się z nimi do lekarza.

Hemoroidy – leczenie

Leczenie tej choroby dzieli się na zachowawcze i zabiegowe. Pierwszy rodzaj zazwyczaj stosuje się w lżejszych stopniach zaawansowania tej przypadłości.

Leczenie zachowawcze hemoroidów

Leczenie hemoroidów należy rozpocząć od wizyty u lekarza proktologa, który oceni czy objawy rzeczywiście świadczą o obecności tej choroby. Krew w odbycie nie zawsze musi świadczyć o hemoroidach, jej przyczyną mogą być również zatwardzenia, jednak diagnozę należy pozostawić lekarzowi. W pierwszej kolejności leczenie skupia się na zlikwidowaniu stanu zapalnego, a także na rozwiązaniu problemów z nieregularnym wypróżnianiem lub zatwardzeniami.

Bardzo ważna jest dieta bogata w błonnik, który usprawnia pracę jelit, a także ułatwia wypróżnienia. W przypadku silnych zatwardzeń należy pić 1 szklankę czystej wody przed każdym posiłkiem, a także dużo pić w ciągu dnia. Bardzo często we wczesnym stadium hemoroidów lekarze zalecają maści lub czopki, które poprawiają pracę jelit, a także usuwają stan zapalny.

Leczenie zabiegowe hemoroidów

Metoda Baronna (podwiązanie gumką) – metoda polega na założeniu gumki na wewnętrzny guzek, która odcina dopływ tlenu i krwi, wskutek czego guzek obumiera i odpada. Guzek, na który zakłada się gumkę musi być umieszczony minimum 1 cm nad linią grzebieniastą, ponieważ w innym przypadku może pojawić się ból.

Krioterapia – metoda polega na ,,uśmiercaniu” guzka za pomocą niskich temperatur wytworzonych przez działanie azotu lub podtlenku azotu.

Skleroterapia  – ten rodzaj leczenia polega na wstrzykiwaniu środka, który wywołuje stan zapalny naczyń hemoroidów. W efekcie tego pojawia się zakrzep, który powoduje niedokrwienie, dzięki czemu guzek obumiera i odpada.

Fotokoagulacja – ta metoda leczenia hemoroidów wykorzystuje promienie podczerwone, które emitują ciepło w wyniku czego dochodzi do odczynu zapalnego. Dzięki temu guzek obumiera i odpada wskutek ograniczenia dopływu krwi i tlenu.

Laserowe usuwanie hemoroidów – metoda podobna jest fotokoagulacji z podczerwienią. Promienie lasera powodują martwicę i odpadnięcie guzka krwawniczego.

Leczenie operacyjne:

Metoda Milligan – Morgan – przeprowadzana jest zazwyczaj w zaawansowanym stadium hemoroidów z podkłuciem szypuł naczyniowych i pozostawieniu otwartych nacięć do wygojenia, które są podzielone tzw. mostkami skórnymi. Hemoroidy są całkowicie usuwane.

Metoda LONGO – to zabieg chirurgiczny, polegający na usunięciu śluzówki z naczyniami doprowadzających krew do hemoroidów za pomocą staplera hemoroidalnego, a także zszycie śluzówki. Przy stosowaniu tej metody guzki krwawnicze nie są wycinane, ale tylko śluzówka z naczyniami, dzięki czemu powracają do swojej anatomicznej pozycji w odbycie.

Metoda Ferguson – obejmuje wycinanie guzków krwawniczych i zamknięcie ran pooperacyjnych szwem ciągłym.

To najczęściej stosowane metody leczenia hemoroidów, a o ich doborze decyduje lekarz specjalista. Leczenie może obejmować wyłącznie stosowanie maści, żelów lub operację. Dlatego warto zgłosić się do lekarza jak najwcześniej, aby uniknąć najbardziej drastycznych metod.

Hemoroidy – zapobieganie

Zapobieganie przede wszystkim opiera się na diecie z dużą zawartością błonnika, który usprawnia pracę jelit i wypróżnianie. Dzięki temu parcie podczas oddawania stolca jest mniejsze i maleje ryzyko wystąpienia tej przypadłości. Osoby, których dieta jest uboga w błonnik mogą stosować suplementację.

Kolejnym działaniem profilaktycznym jest unikanie zbyt długiego siedzenia. Osoby, które wiele godzin spędzają w pracy przy biurku, powinny co kilkadziesiąt minut wstać i przespacerować się, aby usprawnić krążenie, również to w guzkach krwawniczych.

Osoby, u których hemoroidy występują wśród najbliższych członków rodziny powinny unikać picia dużych ilości alkoholu, który również sprzyja powstawaniu tej przypadłości.

Warto zadbać o odpowiednią dawkę aktywności fizycznej. W tym celu należy wykorzystywać wszystkie możliwości, aby zwiększyć swój ruch w ciągu dnia (spacer, wchodzenie po schodach, itd.).

W przypadku osób, które uprawiają sporty rowerowe, siodełko powinno być odpowiednio dobrane, aby nie powodowało zbyt dużego ucisku na odbyt. Podczas wycieczek rowerowych zalecane są kilkuminutowe przerwy.

Zaleca się również, aby czas spędzony w toalecie na oddawaniu stolca był jak najkrótszy.

To podstawowe działania, które zapobiegają powstawaniu hemoroidów odbytu i warto je stosować, bo przecież lepiej zapobiegać niż leczyć.

Treści zawarte w serwisie informatorzdrowia.pl mają charakter wyłącznie informacyjny. Oznacza to, że nie zastępują kontaktu użytkownika serwisu z lekarzem, do którego powinien się zgłosić w przypadku wystąpienia objawów choroby. Administrator serwisu nie ponosi konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji z zakresu wiedzy specjalistycznej zawartych  w serwisie informatorzdrowia.pl.