Uraz stawu: stłuczenie, zwichnięcie czy skręcenie?

Wskutek urazu (stłuczenia, zwichnięcia lub skręcenia) staw traci swą sprawność ruchową i osoba chora może mieć problemy nawet z codziennym funkcjonowaniem. Niektóre, lekkie urazy zanikają po zastosowaniu odpowiednich środków pomocy, a inne wymagają wizyty u lekarza. Jak rozpoznać czy uraz stawu jest stłuczeniem, skręceniem czy zwichnięciem?

Jak zbudowany jest staw?

Staw można porównać do przegubu lub zawiasu, który łączy ze sobą dwie kości i składa się z główki i panewki (główka znajduje się w panewce). Ich powierzchnie pokryte są chrząstką stawową (chrząstką szklistą), która zapobiega tarciu między kośćmi. Zdrowa chrząstka jest elastyczna i zmienia swój kształt pod wpływem obciążeń stawu, a także amortyzuje go podczas ruchu.

Chrząstka jest odporna na tarcie, jednak z wiekiem staje się cieńsza i zużywa się. Powierzchnie stawu wraz z chrząstką otacza torebka stawowa, która obejmuje również jamy stawowe. Torebka zbudowana jest z błony śluzowej (warstwa zewnętrzna) i błony maziowej (warstwa wewnętrzna).

Błona maziowa produkuje maź, która wypełnia jamę stawową torebki, a także płyn stawowy, który nawilża i chroni staw przez stanami zapalnymi wskutek urazów. Na zewnątrz ruchomą konstrukcję stawu wzmacniają więzadła stawowe. To przybliżona budowa ponieważ tych elementów może być więcej, w zależności od rodzaju stawu.

Wszystko jest w porządku do czasu, aż pojawia się uraz stawu i czego oznaką jest: ból, opuchlizna, a sprawność ruchowa jest ograniczona. Do najczęściej występujących urazów stawu należą: stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia. Jak rozpoznać rodzaj urazu stawu, aby podjąć szybkie kroki i odzyskać sprawność ruchową?

Stłuczenie stawu- objawy i leczenie

Jest na ogół niegroźną kontuzją powstałą w wyniku urazu mechanicznego t.j. uderzenie. Stłuczenie objawia się:

• bólem samoistnym lub podczas uciskania stawu
• opuchlizną okolicy stawu
• siniakiem, który powstaje wskutek uszkodzenia naczyń krwionośnych
• otarciem naskórka

Na ogół leczenie polega na unieruchomieniu stłuczonego stawu, a także zimnych okładach na opuchliznę. Dodatkowo można stosować maści lub leki  przeciwbólowe i przeciwobrzękowe. Po zniknięciu opuchlizny i ustąpieniu bólu można zastosować ciepłe okłady, dzięki którym regeneracja uszkodzonych tkanek przebiegnie szybciej. W przypadku, gdy ból i obrzęk utrzymuje się przez dłuższy czas, należy skontaktować się z lekarzem, ponieważ może to świadczyć o poważniejszej kontuzji stawu.

Skręcenie stawu – objawy i leczenie

To uraz powstały wskutek przekroczenia zakresu ruchu stawu. Skręcenie jest poważną kontuzją ponieważ może spowodować uszkodzenie torebki stawowej, chrząstki, więzadeł lub ścięgien. Objawami skręcenia są:

• rwący ból w okolicach uszkodzonego stawu, który nasila się podczas próby ruchu
• opuchlizna i podskórny wylew krwi w miejscu uszkodzenia, który z czasem przeradza się w siniak

Leczenie skręcenia stawu polega na unieruchomieniu obu kości opaską elastyczna, a także stosowaniu zimnych okładów zmniejszających obrzęk. Dodatkowo stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwobrzękowe, a także maści. Jeżeli w stawie powstał krwiak, to lekarz go usuwa. Przy nieumiejętnym leczeniu skręcenia mogą pojawić się poważne powikłania, dlatego z tym urazem najlepiej udać się do lekarza, który dokładnie oceni stan chorego stawu i zastosuje odpowiednie leki.

Zwichnięcie stawu – objawy i leczenie

Zwichnięcie to uraz stawu, wskutek którego dochodzi do zerwania torebki stawowej łączącej kości stawowe. W efekcie tego może dojść do przemieszczenia kości względem siebie. Bardzo często ze zwichnięciem idzie w parze uszkodzenie chrząstki stawowej, więzadeł lub łękotek. Najczęściej zwichnięciu ulega staw skokowy, kolanowy, stawy palców i naramienny. Uraz na ogół objawia się:

• obrzękiem w okolicy zwichniętego stawu
• deformacją spowodowaną przemieszczeniem kości stawu
• ostrym bólem w okolicy stawu nawet podczas unieruchomienia
• krwotokiem podskórnym, który przekształca się w siniak
• krwiakiem

Pierwszą czynnością przy zwichnięciu stawu jest unieruchomienie obu kości. Należy jak najszybciej udać się do lekarza, który nastawia kości i unieruchamia staw. Dzięki temu uszkodzona torebka stawowa szybciej się zrasta. Pacjent otrzymuje też leki przeciwbólowe i przeciwobrzękowe jeżeli zachodzi taka potrzeba. Przy tego typu urazie niezbędna jest rehabilitacja w celu przywrócenia pełnej sprawności ruchowej. Nie wolno zbyt szybko obciążać stawu po kontuzji, aby ponownie nie doszło do urazu.

To najczęściej występujące urazy stawu, których nie wolno bagatelizować. W przypadku objawów zwichnięcia i skręcenia należy jak najszybciej udać się do lekarza, który podejmie odpowiednie kroki. Im szybciej rozpoczęte leczenie stawu, tym mniejsze ryzyko wystąpienia powikłań i szybsza regeneracja.

Treści zawarte w serwisie informatorzdrowia.pl mają charakter wyłącznie informacyjny. Oznacza to, że nie zastępują kontaktu użytkownika serwisu z lekarzem, do którego powinien się zgłosić w przypadku wystąpienia objawów choroby. Administrator serwisu nie ponosi konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji z zakresu wiedzy specjalistycznej zawartych  w serwisie informatorzdrowia.pl