Zapalenie zatok. Jakie są objawy i leczenie?

Zapalenie zatok to stan zapalny, który powstaje w wyniku infekcji wirusowej, bakteryjnej lub grzybiczej. Choroba jest uciążliwa ponieważ ma charakter przewlekły lub nawracający. Chore zatoki są niebezpieczne, ponieważ bagatelizowanie zapalenia prowadzi do poważnych powikłań, t.j. zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych. Jakie są dokładne objawy i metody leczenia zapalenia zatok?

Zapalenia zatok – przyczyny

Przyczyn zapalenia zatok może być wiele. Stan chorobowy może dotknąć każdego niezależnie od płci i wieku, ponieważ najczęściej spowodowany jest wirusami, bakteriami lub grzybami. W niektórych przypadkach powracająca choroba jest skutkiem wad w budowie anatomicznej nosa lub zatok, np. skrzywienie przegrody nosowej, polipy, torbiele. itd.

Przyczyną mogą być również choroby odzębne lub nowotwory, które tworzą stan zapalny. Bardzo często na zapalenie zatok cierpią osoby chorujące na alergię. Nagłe pylenie drzew, kwiatów lub traw sprawia, że stężenie alergenów jest większe przez dłuższy okres czasu, co powoduje przewlekły stan zapalny zatok.

Rodzaje zapalenia zatok:

Zapalenie zatok ze względu na przebieg kliniczny dzieli się na:

Ostre zapalenia zatok – przyczyną są bakterie i wirusy, które wywołują stan zapalny błony śluzowej. Stan chorobowy trwa zwykle ok. 3 tygodni i w pełni wyleczony nie pozostawia powikłań.

Nawracające zapalenie zatok – do tej kategorii można zakwalifikować stany zapalne zatok, które powtarzają się co najmniej 4 razy w roku z 8 miesięcznymi przerwami. Ten rodzaj zapalenia nie jest przewlekłym stanem chorobowym.

Przewlekłe zapalenie zatok – to stan, w którym choroba zatok utrzymuje się ponad 6 tygodni lub wystąpiła 4 razy w roku z co najmniej 10-cio dniowymi objawami.

Zapalenie zatok – objawy

Objawy, które występują przy każdym zapaleniu zatok to: ból w okolicach zatok, przewlekły katar, wydzielina z nosa i uczucie ogólnego rozbicia. Natomiast ze względu na położenie objawy zapalenia mogą być różne i dzielimy je na: czołowe, szczękowe, sitowe i klinowe.

Zapalenie zatok czołowych objawia się bólem w okolicy czoła i nad oczami. Ból ma charakter nasilający się, zwłaszcza podczas pochylania się lub przy delikatnym opukiwaniu. Pozostałe objawy to: przewlekły katar i wydzielina, która często spływa po tylnej części gardła.

Zapalenie zatok szczękowych najczęściej objawia się bólem w okolicy nosa, który nasila się podczas ucisku, pochylaniu głowy lub kaszlu. Może występować po jednej lub po obu stronach nosa, a także w okolicach czoła i oczu. Stan zapalany zatok szczękowych może powodować nabrzmienie policzka, a także ból zębów. Pojawia się też przewlekła wydzielina z nosa lub zatkany nos. W zaawansowanym stadium może dojść do podwyższenia temperatury ciała, a także braku łaknienia.

Zapalenie zatok sitowych to równie dokuczliwy stan zapalny, który objawia się przewlekłym bólem między okolicą oczu a nosem. Ból nasila  się podczas uciskania okolic nosa, a także przy pochyleniu głowy i kaszlu. Reszta objawów jest typowa dla zapalenia pozostałych zatok: zatkany nos, ropna wydzielina z nosa, zaburzenia węchu, a także obrzęk nosa, który nieleczony może obejmować policzki.

Zapalenie zatok klinowych objawia się przede wszystkim charakterystycznym bólem głowy. Ból najczęściej pojawia się między oczami, ale może też obejmować większą powierzchnię głowy. Podobnie jak w pozostałych przypadkach, nasila się przy pochylaniu, a także wysiłku fizycznym, gdy wzrasta ciśnienie. Wydzielina z zatok spływa po tylnej ściance gardła, więc nie utrudnia oddychania nosem. Przy ostrym zapaleniu zatok klinowych może pojawić się gorączka, brak łaknienia i brak energii.

Zapalenia zatok – leczenie

Na ogół w przypadku zapalenia zatok stosowane jest leczenie farmakologiczne, które polega na przyjmowaniu przez pacjenta środków likwidujących przyczyny i objawy stanu zapalnego. O ich doborze decyduje lekarz w zależności od rodzaju zapalenia. W niektórych przypadkach ten rodzaj leczenia nie wystarcza, dlatego stosowane jest leczenie zabiegowe. Jakie leki przyjmują pacjenci?

• Antybiotyki ( szczególnie przy zapaleniu bakteryjnym).
• Przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, które łagodzą ból głowy i obniżają temperaturę w zaawansowanym stadium zapalenia zatok.
• Leki mukolityczne, które rozrzedzają wydzielinę i ułatwiają jej wydalanie.
• Leki obkurczające naczynia błony śluzowej.

Jeżeli leczenie farmakologiczne nie przynosi efektów i objawy zapalenia zatok utrzymują się nadal, może to świadczyć o wadach anatomicznych zatok lub nosa. W takim przypadku niezbędny jest zabieg chirurgiczny.

Operacyjne leczenie zatok

Podczas operacji lekarze usuwają zmiany w zatokach lub nosie, dzięki czemu następuje przywrócenie naturalnych proporcji. Bardzo często zapalenie zatok jest spowodowane polipami lub torbielami i po ich usunięciu choroba ustępuje, a pacjent znów może cieszyć się zdrowiem.

Do częstych metod należy Funkcjonalna Endoskopowa Operacja Nosa i Zatok oraz Cewnikowanie Endoskopowe Zatok (balonoplastyka). To nowoczesne zabiegi, które są mniej inwazyjne niż tradycyjna operacja, dzięki czemu ryzyko powikłań jest o wiele mniejsze i pacjent szybciej wraca do zdrowia.
Treści zawarte w serwisie informatorzdrowia.pl mają charakter wyłącznie informacyjny. Oznacza to, że nie zastępują kontaktu użytkownika serwisu z lekarzem, do którego powinien się zgłosić w przypadku wystąpienia objawów choroby. Administrator serwisu nie ponosi konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji z zakresu wiedzy specjalistycznej zawartych  w serwisie informatorzdrowia.pl