Wysokie ciśnienie w oku – jak leczyć?

Wysokie ciśnienie w oku lub obu oczach to stan, gdzie wartość pomiaru ciśnienia w oku lub obu oczach przekracza 21 mm Hg, a także nie występują objawy uszkodzenia nerwu wzrokowego, tzw. neuropatii jaskrowej. Wynik taki powinien być uzyskany podczas dwóch pomiarów za pomocą tonomertu. Ile powinno wynosić prawidłowe ciśnienie w oczach? Optymalne wartości mieszczą się w przedziale 10 – 21 mm Hg. Jakie są objawy, leczenie i powikłania tej choroby?

Wysokie ciśnienie w oku – przyczyny

Główną przyczyną nadciśnienia ocznego jest nadmiar wodnistej cieczy, która jest gromadzona w oku. W jaki sposób do tego dochodzi? Przednia i tylna komora oka wypełniona jest właśnie tą cieczą, która jest produkowana przez nabłonek rzęskowy. Z niego jest odprowadzana do komory przedniej przez otwór źreniczny do zatoki żylnej twardówki.

W skutek zwężenia otworu dochodzi do utrudnionego przepływu cieczy, co powoduje wzrost ciśnienia w oku. Kolejną przyczyną może być zaburzenie w produkcji cieczy przez nabłonek rzęskowy, przez co również wzrasta ciśnienie w oku ponieważ ciesz nie nadąża przepływać. Z czasem taka sytuacja prowadzi do uszkodzenia oka. Nadciśnienie oczne jest główną przyczyną jaskry, która obecnie uważana jest za chorobę cywilizacji.

Również przyjmowanie leków zawierających steroidy, które powodują wzrost ciśnienia krwi tak, jak to często ma miejsce u kulturystów, może powodować nadciśnienie oczne. Przypadłość również może być wynikiem zbyt obfitego wydzielania płynu w gałce ocznej.

Kolejną przyczyną są urazy oka, które mogły spowodować zmiany mechaniczne, a te zaburzają produkcję lub przepływ cieczy. Również schorzenia oczu t.j. choroba rogówki lub zespół rozproszonego barwnika mogą powodować wysokie ciśnienie w oku.

Przyczyn wysokiego ciśnienia w oczach może być wiele i najważniejsze jest rozpoczęcie leczenia. Ryzyko wystąpienia choroby wzrasta u osób po 40 roku życia, zwłaszcza jeżeli rodzice również cierpieli na tę przypadłość.

Wysokie ciśnienie w oku – objawy

Przypadłość jest na tyle groźna, że na początku nie daje mocno odczuwalnych skutków, przez co pacjenci późno zgłaszają się do lekarza. Jednak z czasem pojawiają się symptomy, które sygnalizują, że dzieje się coś złego z oczami. Dlatego należy zwracać  szczególną uwagę na kilka częstych objawów, które mogą wystąpić w jednym lub obu oczach:

• pieczenie oczu i nawracające zapalenie spojówek
• lekki ból i uczucie nabrzmienia gałek ocznych
• zamglenie wzroku
• mroczki lub plamy wokół źródła światła
• tzw. aureolka wokół przedmiotów, na które patrzy chory
• bóle i zawroty głowy
• brakujące części obrazu widzenia, które zazwyczaj pojawiają się w późniejszym etapie, powstałe wskutek uszkodzenia nerwu wzrokowego

Nie należy stawiać samemu diagnozy i podejmować leczenia oczu, bo to może przynieść efekt odwrotny. To lekarz okulista za pomocą odpowiednich badań jest w stanie zdiagnozować chorobę i zastosować odpowiednie leczenie.

Wysokie ciśnienie w oku – badania i diagnoza

Wybór metody badania zależy od lekarza okulisty, jednak do najczęściej stosowanych badań należą:

Tonometria aplanacyjna Goldmana – wykonywana za pomocą lampy szczelinowej. Lekarz najpierw znieczula rogówkę oka oraz zabarwia ją barwnikiem, który powleka rogówkę filmu łzowego i przykłada do niej tonometr. Przy stosowaniu tej metody rogówka nie może mieć obrzęków, ani zniekształceń ponieważ wynik nie będzie wiarygodny.

Tonometria bezkontaktowa – przy pomiarze ciśnienia tą metodą wykorzystywany jest strumień powietrza skierowany na rogówkę oka, która jest przez niego spłaszczona. W tej metodzie nie stosuje się znieczulenia ponieważ oko nie ma kontaktu z ciałem obcym. Przy wykorzystaniu tej metody należy wziąć pod uwagę błędy pomiarowe, ponieważ gwałtowny podmuch powietrza powoduje odruchowo napinanie mięśnia okrężnego oka i zamykanie powieki, przez co wzrasta ciśnienie w oku.

Tonometria impresyjna Schioetza przy tej metodzie lekarz okulista stosuje znieczulenie rogówki. Badanie przeprowadzane jest za pomocą tonometru i polega na uciskaniu rogówki przez otworek w stopce tonometru za pomocą metalowego walca. W ten sposób lekarz sprawdza stopień odkształcenia rogówki w wyniku obciążenia. Jednak u osób starszych ścianki gałki ocznej są sztywniejsze, a z kolei u pacjentów cierpiących na chorobę Gravesa-Basedowa gałki te są elastyczne, w związku z czym powstają dość duże błędy pomiarowe. Z uwagi na to, coraz więcej specjalistów odbiega od tej metody pomiaru.

Badanie palpacyjne pozwala lekarzowi ocenić czy wysokie ciśnienie w gałce ocznej rzeczywiście występuje. Metoda polega na delikatnym, naprzemiennym ucisku oczu przez lekarza okulistę, na podstawie czego sprawdza on stan napięcia gałki ocznej. Badanie palpacyjne stosowane jest zazwyczaj jako wstępne przez okulistów z doświadczeniem.

Ciśnienie w oku lub obu oczach może mieć trochę wyższe wartości u osób starszych. Dlatego diagnozę należy pozostawić lekarzowi okuliście, który stwierdzi, czy ta przypadłość rzeczywiście występuje czy też ciśnienie jest podwyższone ze względu na wiek pacjenta.

Wysokie ciśnienie w oku – metody leczenia

Dobór metody leczenia zależy od lekarza okulisty. Niektórzy lekarze na początku zalecają obserwację oczu, w celu stwierdzenia czy nadciśnienie oczne utrzymuje się ciągle i dopiero w takim przypadku podają leki. Bardzo ważne jest systematyczne zażywanie leków, bo w przeciwnym razie ciśnienie oczne może wzrastać.

Okulista na ogół po rozpoczęciu leczenia wyznacza termin kolejnej wizyty w celu sprawdzenia postępów. Pacjent powinien przestrzegać terminów wizyt, które umożliwiają dalsze i skuteczne leczenie, jeżeli zachodzi taka potrzeba.

Wysokie ciśnienie w oku – powikłania

Nieleczona choroba może prowadzić do wielu groźnych dla oczu powikłań. Długo utrzymujące się wysokie ciśnienie w oku może powodować tzw. retinopatię nadciśnieniową, czyli zmiany w siatkówce oka. Według klasyfikacji Scheiego rozróżnia się 4 stopnie:

1. Czynnościowe zmiany w naczyniach oka – należą do nich zwężone tętnice, a także rozciągnięte na swoim przebiegu tętniczki.
2. Strukturalnie zmienione naczynia dodatkowe – tętnice przybierają wygląd drutu miedzianego o różnej średnicy.
3. Uszkodzenia siatkówki – mogą pojawić się krwawienia lub ogniska degeneracji siatkówki
4. Obrzęk tarczy nerwu wzrokowego – mogą pojawić się zaburzenia widzenia, które z czasem stają się coraz silniejsze i prowadzą do ślepoty.

W zaawansowanym stadium pojawiają się zaburzenia widzenia przy dziennym świetle. Wzrok staje się rozmyty, może pojawiać się mgła, a także brakujące części obrazu.

Nieleczone wysokie ciśnienie w oku powoduje nieodwracalne zmiany, a także ślepotę. Dlatego ważne jest podjęcie leczenia jak najszybciej, aby zapobiegać dalszej degradacji oka lub przywrócić jego normalne widzenie. Obecnie nadciśnienie oczne jest główną przyczyną jaskry, która jest szczególnie niebezpieczna dla wzroku.

Bagatelizowanie wysokiego ciśnienia w oku niesie ze sobą poważne konsekwencje, dlatego tak ważne jest kontrolowanie wzroku u lekarza specjalisty co najmniej raz w roku.

Treści zawarte w serwisie informatorzdrowia.pl mają charakter wyłącznie informacyjny. Oznacza to, że nie zastępują kontaktu użytkownika serwisu z lekarzem, do którego powinien się zgłosić w przypadku wystąpienia objawów choroby. Administrator serwisu nie ponosi konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji z zakresu wiedzy specjalistycznej zawartych  w serwisie informatorzdrowia.pl