Alergia-rodzaje, objawy i sposoby leczenia
Alergia (uczulenie) – to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego (immunologicznego) na zetknięcie z bodźcem, który u osoby zdrowej nie wywołuje żadnych reakcji chorobowych (alergenem). Alergia u niektórych osób daje łagodne objawy, a u innych może spowodować nawet wstrząs anafilaktyczny, który jest zagrożeniem dla życia. Jakie są objawy tej przypadłości i jak leczyć alergię?
Spis treści:
Alergia – przyczyny
Przyczyn alergii jest bardzo dużo, ale w większości przypadków można je podzielić na kilka grup. W każdej grupie reakcja alergiczna następuje wskutek kontaktu z alergenem, czyli bodźcem wywołującym objawy uczulenia. Należy pamiętać, że te same bodźce u zdrowej osoby nie powodują żadnych dolegliwości zdrowotnych.
Alergia – objawy
Objawy mogą być różne i zależą m.in. od stopnia uczulenia chorego. Niektóre osoby doznają tylko wysypki, a inne odczuwają duszności. W rzadkich przypadkach dochodzi do wstrząsu anafilaktycznego, najczęściej jeśli chory nie wie, że jest uczulony np. na lek. Symptomy pojawiają się w niedługim czasie po kontakcie z alergenem. Odczuwane są przez chorego w podobnych sytuacjach, np. podczas spaceru po parku w okresie pylenia traw, drzew lub kwiatów.
Objawy alergii często są mylone z przeziębieniem, np. ze względu na katar. Jednak przy przeziębieniu katar trwa 7 dni, a w przypadku alergii nieżyt nosa utrzymuje się przez cały sezon pylenia roślin. Objawy zależne są od rodzaju choroby, ale do najczęściej występujących należą:
- przewlekły katar i swędzenie nosa
- przewlekłe pieczenie i łzawienie oczu, a także zapalenie spojówek
- kaszel i duszności
- wysypka, stany zapalne i świąd skóry
- bóle brzucha, biegunka, wymioty
- bóle i zawroty głowy
- przytkane uszy
- wstrząs anafilaktyczny, który powoduje duży spadek ciśnienia, duszności i w konsekwencji może doprowadzić do śmierci
Alergia wziewna
Przyczyną tego rodzaju uczulenia są mikroskopijne związki, które dostają się do organizmu drogą oddechową. Przypadłość ta może wystąpić zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Reakcje alergiczne następują wskutek kontaktu z alergenem, którym zazwyczaj są:
- pyłki drzew, traw i roślin
- roztocza, a zwłaszcza ich odchody, które z czasem zamieniają się na drobne cząsteczki i z łatwością przenikają do dróg oddechowych
- sierść zwierząt, bardzo często są to psy i koty przebywające w domu
- pierze, które może znajdować się w poduszkach, kołdrze lub maskotkach
Alergia wziewna bywa dokuczliwa ponieważ wielu chorych styka się z alergenami na co dzień. Jednak w większości przypadków najwięcej alergenów występuje w okresie pylenia. Osoby cierpiące na ten rodzaj uczulenia powinny zaopatrzyć się w kalendarz kwitnienia dla alergików. Dzięki temu mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia dokuczliwych objawów uczulenia, np. przez unikanie spacerów wśród pylących roślin.
Jak leczyć alergię wziewną?
Leczenie łagodzi objawy, ale nie likwiduje przyczyny. Pacjent najczęściej otrzymuje leki przeciwalergiczne, regulujące poziom histaminy, czyli hormonu nazywanego również mediatorem alergicznym. Kolejną formą leczenia jest podawanie szczepionek odczulających. Zastrzyki na ogół podawane są w określonych odstępach czasu osobom dorosłym. Wielu chorych nie zdaje sobie sprawy albo bagatelizuje objawy alergii wziewnej, a nieleczona może prowadzić do astmy oskrzelowej, która jest o wiele groźniejszym schorzeniem.
Alergia pokarmowa
Alergia pokarmowa jest niepożądaną reakcją organizmu na spożycie produktów spożywczych. Objawy mogą obejmować układ pokarmowy, krążenia, a także dolegliwości skórne. Ten rodzaj alergii ma podłoże genetyczne i najczęściej występuje u osób, których członkowie rodziny również są alergikami. Alergenami mogą być produkty spożywcze t.j. mleko, pomidory, jaja, ryby, ziarna zbóż, produkty z glutenem, itd. Istnieje bardzo dużo bodźców powodujących ten rodzaj uczulenia, dlatego bardzo ważna jest diagnoza.
Jak leczyć alergię pokarmową?
Przede wszystkim należy wyeliminować alergen z diety jeżeli chory uczulony jest tylko na kilka produktów. W przypadku, gdy eliminacja alergenu nie przynosi rezultatów lub jest ich zbyt wiele to konieczne jest leczenie farmakologiczne. Pacjent otrzymuje zazwyczaj leki antyhistaminowe, gdy odczuwa objawy związane z układem oddechowym, (duszności, kaszel). Natomiast w przypadku objawów alergicznych związanych z układem pokarmowym, najczęściej podawane są leki doustne, tzw. Glikokortykosteroidy , które łagodzą stan zapalny spowodowany przez alergen lub w niektórych przypadkach sterydy.
Immunoterapia swoista – to kolejny rodzaj terapii odczulającej, polega na podaniu antygenu, dzięki czemu organizm nie reaguje na alergen lub objawy są słabsze. Niestety ten rodzaj leczenia jest dość ryzykowny ze względu na wstrząs anafilaktyczny, który może wystąpić po podaniu odczulenia.
Alergia iniekcyjna
Ten rodzaj alergii spowodowany jest reakcją uczuleniową na niektóre leki, np. antybiotyki lub leki przeciwbólowe. Jednak to nie wszystko, bo objawy alergii iniekcyjnej mogą pojawić się również po spożyciu mięsa pochodzącego od zwierzęcia, która było karmione antybiotykami, np. kurczaka. Do tego rodzaju alergii zaliczyć można również uczulenie na kosmetyki, które zawierają alergen. Oczywiście alergenów w postaci leków może być wiele, a dokładnie są nimi niektóre składniki powodujące reakcje alergiczne u chorego.
Dlatego osoba cierpiąca na alergię iniekcyjną powinna dokładnie czytać przeciwwskazania znajdujące się na ulotce leku, a także powiadomić lekarza.
Jest to bardzo ważne ponieważ po podaniu leku w formie iniekcji (zastrzyku), w którym znajduje się alergen może dojść do wstrząsu anafilaktycznego, który zagraża życiu. Chory cierpiący na ten rodzaj uczulenia powinien powiadomić także bliskie osoby, aby w razie konieczności poinformowały lekarza, który nieświadomie może podać lek z alergenem. To może skończyć się nawet śmiercią pacjenta. Należy również pamiętać o poinformowaniu stomatologa o alergii iniekcyjnej, który często podaje znieczulenie w formie zastrzyku.
Jak leczyć alergię iniekcyjną?
Podobnie jak w przypadku pozostałych rodzajów alergii, chory musi unikać kontaktu z alergenami. W większości przypadków jest to wystarczające do uniknięcia objawów alergii. Jeżeli jednak nie wystarczy to o dalszym leczeniu decyduje lekarz na podstawie testów i badań.
Alergia kontaktowa
Ten rodzaj alergii często jest nazywany wypryskiem kontaktowym. Są to zmiany zapalne skóry powstałe w wyniku kontaktu z alergenem. Zazwyczaj przyczyną jest kontakt skóry z niklem (guziki, biżuteria, klamry, długopisy i niektóre sztućce), kobaltem, rtęcią lub innymi substancjami chemicznymi. Alergia kontaktowa może ujawniać się również po zetknięciu chorego z substancjami zapachowymi, maściami i żelami nanoszonymi na skórę, itd. Istnieje wiele alergenów, które wywołują stan zapalny skóry w formie zaczerwienienia, wyprysków lub stanów ropnych.
Do podrażnionej skóry łatwo mogą przedostać się bakterie, dlatego należy jak najszybciej zniwelować objawy wyprysku kontaktowego.
Jak leczyć alergię kontaktową?
Przede wszystkim należy unikać kontaktu z substancjami powodującymi uczulenie. Na ogół leczenie wyprysku kontaktowego polega na podaniu leków glikokortykosteroidów, a także leków przeciwhistaminowych. Najważniejsza jest diagnoza, czyli ustalenie alergenu, który powoduje objawy alergii kontaktowej. W tym celu należy zgłosić się do lekarza, aby wykonał odpowiednie testy. Jeżeli przyczyna jest znana to chory może uniknąć uciążliwych skutków uczulenia.
Nie wolno zaniedbywać żadnego rodzaju alergii ponieważ może ona nieść ze sobą poważne powikłania i powodować m.in. astmę oskrzelową. Alergia potrafi bardzo utrudnić życie, ale leczenie i wiedza o alergenach pozwalają na unikanie kontaktu z nimi i zniwelowanie dokuczliwych objawów.
Treści zawarte w serwisie informatorzdrowia.pl mają charakter wyłącznie informacyjny. Oznacza to, że nie zastępują kontaktu użytkownika serwisu z lekarzem, do którego powinien się zgłosić w przypadku wystąpienia objawów choroby. Administrator serwisu nie ponosi konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji z zakresu wiedzy specjalistycznej zawartych w serwisie informatorzdrowia.pl